5 tips: Over marketing bij het schrijven van een boek.

Stille wateren

Toen ik lang geleden mijn eerste gedichtenbundel schreef (Stille wateren), of eigenlijk, ik schreef eerst gedichten en besloot die toen uit te geven, wist ik nog helemaal niets over het uitgeven van een boek. Ik vond het gewoon leuk om mijn gedichten te bundelen, zocht een selfpublishing agentschap en gaf ze uit. Van mijn bundel is er maar liefst 1 verkocht. Aan een dame die graag werk las van lokale schrijvers en mijn bundel had opgedoken in de plaatselijke boekhandel. Dat was het. Achteraf gezien had ik me misschien iets meer moeten verdiepen in het uitgeven van een gedichtenbundel. Groen als gras, zullen we maar zeggen.

Waar dit blog over gaat

Elke auteur begrijpt dat zij niet zonder lezers kan. Geen lezers, geen boekverkoop en voor wie schrijf je dan? Hoe vind je nu die lezers? Of, nog beter, hoe vinden lezers jou? Ik ga een heel saai woord zeggen: marketing. Tenminste: zeer opwindend voor een groot aantal mensen, maar voor wie bezig is met creatie en daar ziel en zaligheid in stopt, is het nu niet bepaald een woord waarvan je onderbroek in brand staat. En toch is het belangrijk, zelfs bij het creëren van een boek. Wanneer je je boek via een uitgever laat uitgeven, neemt deze meestal dat aspect van je over. Wanneer je een boek in eigen beheer uitgeeft, moet je er zelf het een en ander voor doen. Het is wel fijn als jij je boek gaat verkopen, dat mensen weten dat jouw boek er überhaupt is en dat betekent o.a. reclame maken.  Ik leg je in 5 tips uit hoe je dat aanpakt.

Tip 1. Vertel over jezelf

Het is belangrijk dat mensen weten wie je bent, want mensen kopen nu eenmaal liever iets van iemand die ze kennen dan van een wildvreemde waarvan ze niet weten wat ze precies kunnen verwachten. Ga maar na: Je neemt liever ook een hap van een broodje dat jouw beste vriendin voor je neus houdt dan van een voorbijganger die dat doet. Je vertelt ze dus iets over jezelf. Wat wil je van jezelf laten zien en wat niet? Belangrijk om daar van tevoren over na te denken. Vertel je iets over je schrijfproces? Een kijkje achter de schermen? Vertel je over je privéleven? En als je dat doet, hoever ga je dan? Laat je mensen af en toe iets lezen wat je hebt geschreven? Er zijn tal van manieren waarop mensen jou leren kennen. Maak eens een video van jezelf en vertel waarom je je boek schrijft, wat je graag doet in het leven en over andere boeken die je leuk vindt. Kortom: word zichtbaar. Dit kun je doen via je Sociale Media en/of je eigen website. Wil je je eigen website bouwen? Kijk eens hier. Je kunt gratis starten en je site opbouwen. Wil je een eigen domeinnaam, dan kun je die eenvoudig aanvragen.

Tip 2. Bedenk voor wie je je boek schrijft

Voordat je aan marketing denkt, wil jij je boek schrijven. Dat snap ik. En toch is er iets wat je, voordat je begint met schrijven, eigenlijk al moet weten: wie gaat mijn boek lezen? Bepaal voordat je begint wie jouw doelgroep wordt. Waarom dat belangrijk is?

Stel je voor je slaat een tijdschrift open, speciaal voor vrouwen en er staat een artikel in over het nut van het schoonhouden van je bougies. Of in je vakantieromannetje loopt het verliefde paar al zoenend tegen een lijk aan dat gevierendeeld op de trap ligt en waarvan de ingewanden verspreid liggen door de gang. In een dikke fantasyroman besluiten een elf en een trol gezellig te gaan lunchen in het park en heeft de trol zelfs gedacht aan mierzoete cup cakes. Je verwacht het niet. Het hoort er niet in thuis. Je knippert met je ogen en denkt: las ik dat nu echt? Als je een magazine voor vrouwen leest, een vakantieromannetje, een fantasyroman, een horrorverhaal, of wat je dan ook graag leest, dan heb je daar bepaalde verwachtingen bij. Nou zijn bovenstaande voorbeelden natuurlijk overdreven, maar wat ik daarmee aan wil geven, is dat het belangrijk is om te weten voor wie je schrijft.

Schrijf jij voor dames, tussen de 30 en de 40, pikante verhalen of voor de echte horrorfans een nieuw meesterwerk? Een satirisch verhaal voor nieuwe ouders of een detectiveverhaal voor de echt puzzelaars? Dan pas je de manier van schrijven aan je doelgroep aan. Je gebruikt andere woorden in een fantasyroman dan dat je zou gebruiken in een verhaal over de economische crisis. De mensen die een liefdesroman lezen, verwachten een andere manier van schrijven dan wanneer ze een uiteenzetting van de wederopbouw van Nederland na de tweede wereldoorlog lezen. Je doelgroep bepalen is cruciaal. Het heeft consequenties voor je schrijfstijl, de woorden die je gebruikt, de lengte van je verhaal. Het heeft impact op de omslag van je boek, het kleurgebruik, de manier waarop je je verhaal gaat presenteren en ook waarop je je marketing richt. Hoe je je doelgroep bepaalt? Maak deze zo klein mogelijk. Neem één specifiek persoon in gedachten bijvoorbeeld. Vind je dat lastig? Begin dan groot en maak het steeds kleiner. Ik geef je een voorbeeld: Je wilt niet voor de hele wereld schrijven. Alleen voor vrouwen. Natuurlijk niet voor alle vrouwen. Voor vrouwen die houden van fantasy. En van díe fantasyliefhebsters voor diegene die houden van erotiek in hun verhalen. Van  al die fantasy/ erotiekliefhebbers niet voor vrouwen van alle leeftijden maar zij die tussen de 30 en de 40 jaar oud zijn en dan ook niet alle vrouwen die die leeftijd hebben, maar voor die vrouwen die gezin en werk combineren en heel wat ballen in de lucht moeten houden. Zelfs niet voor al die vrouwen, maar voor diegene die het heerlijk vinden om even tijd voor zichzelf te hebben en gezellig me-time plannen om met een vriendin uit eten te gaan of een filmpje te pakken. Ook niet al die vrouwen, maar die vrouwen die…

Maak jouw doelgroep dus zo klein mogelijk. Maak er een woordspin van of een mindmap, en probeer één persoon voor je te zien die jouw ultieme lezer is. Zoek naar afbeeldingen en maak er een collage van. Alles om voor jou heel duidelijk te maken voor wie je schrijft.

Tip 3. Verdiep je in je lezer

Nou heb je bepaald wie je ultieme lezer is. Wat doet hij of zij graag? Wat zijn zijn of haar interesses? Mocht je denken: Is dat nu echt nodig? Ik kan toch gewoon een boek schrijven dat voor iedereen interessant is? Kijk dan even naar jezelf. Vind jij elk boek interessant? Lees jij net zo lief een stripboek als de krant? Een dikke fantasyserie van tien delen net zo lief als een komisch verhaal van 120 bladzijden? Waarschijnlijk niet. Jouw lezer ook niet. Jouw lezer doet ook nog andere dingen dan lezen en vooraf onderzoeken waar jouw lezer mee bezig is, kan veel uitmaken. Waar kun je jouw lezer vinden als je je boek gaat promoten? Waar zitten ze op Sociale media? Facebook, LinkedIn, Pinterest, Instagram, Reddit Tiktok of Discord? Vind je jouw lezer op de markt, of juist bij specifieke evenementen? (Ik sta bijvoorbeeld bij verschillende bioscopen tijdens de Ladies Night met een stand.) Wat vinden ze leuk? Kattenfilmpjes of Minecraft tutorials? Ga op onderzoek uit en maak een overzicht van waar je jouw lezer kunt vinden.

Tip 4. Schrijf over herkenbare dingen

Bekend maakt bemind. Jouw lezer vindt het fijn dingen te herkennen in jouw verhaal. Als je weet wie jouw lezer is en waar hij van houdt of wat hij juist verafschuwt, kun je dit gebruiken in je verhaal. Jouw hoofdpersoon kijkt bijvoorbeeld tijdens een scène naar een bepaalde serie op tv, of laat de hond uit op een veldje en staat in de poep. Dagelijkse dingen die maken dat de personages in jouw boek herkenbaar worden voor je lezer. Deze herkenbare dingen kun je eruit lichten als je reclame gaat maken voor je boek. Houdt jouw hoofdpersoon van honden, zorg dat lezers die ook van honden houden jouw boek tegenkomen. Speelt jouw boek zich af op een tropisch eiland? Vind de zon- en zee aanbidders. Speelt jouw verhaal zich in een specifieke stad af? Promoot eens een bericht over jouw boek aan mensen in die stad. Gebruik de situaties uit jouw verhaal als demografische gegevens, bijvoorbeeld om een bericht over jouw boek te promoten op Facebook. Je kunt specifieke demografische gegevens invullen als woonplaats, leeftijd, inkomen, huwelijkse staat, beroep, interesses en nog een aantal.  

Tip 5. Maak een boektrailer van je boek

Yes, lekker creatief aan het werk. Toen ik zelf zoekende was naar hoe ik mijn boeken ging promoten, vond ik een tutorial over het maken van een boektrailer. Daarna ben ik verschillende andere tutorials gaan bekijken en ik raad je aan om hetzelfde te doen. Er zaten wat verschillen in qua aanpak, maar wat ze overeenkwamen was dit:

1. Je moet het vooral lekker kort houden. Streef er naar je video onder een minuut te houden.
2. Teken je video altijd uit. Maak er een soort stripverhaal van. Welk beeld zie je en welke tekst hoort daarbij?
3. Match je video met de vibe van jouw boek. Pas kleurgebruik, lettertypen en afbeeldingen in jouw video aan jouw boek aan.
4. Je eerste beeld moet duidelijk maken aan de kijker over welk genre jouw boek gaat en een emotionele hook bevatten: een reden om te blijven kijken. Dit kan bijvoorbeeld in één zin het hoofdconflict van de hoofdpersoon zijn, of de samenvatting van jouw verhaal.
5. Wie is je hoofdpersoon en wat wil hij of zij specifiek? Heeft hij of zij iets nodig, is hij of zij ergens naar op zoek?
6. Wat staat er in de weg? Er zijn altijd obstakels, wat zijn dit, of wie zijn dit?

Als je een informatief boek schrijft zijn deze vragen:

3. Over welk probleem gaat het?
4. Hoe lost jouw boek dat probleem op?
5. Waarom is jouw boek anders dan boeken die lijken op die van jou?
6. Wie ben jij en wat maakt jou de expert?

Dan:

7. Gebruik korte filmfragmenten en detailfoto’s. (Weet je nog? Hou je video kort!)
8. Muziek is belangrijk. Zoek naar rechtenvrije muziek, of componeer zelf (of, als je net als ik geen aanleg hebt voor het spelen van een instrument, laat het een ander doen.) Kijk voor een vergelijk van muzieksites met rechtenvrije muziek eens hier.
9. Hou je video niet alleen kort, maar ook simpel om te volgen. Gebruik korte zinnen: Ren voor je leven. Vriend of vijand? Hier verkrijgbaar.
10. Jouw eindscherm duurt tussen de 5 en 10 seconden. Hier laat je een afbeelding zien van je boek, jouw naam en een call to action: Wat verwacht je van de kijker? .. nou dat hij of zij mijn boek wil kopen. Hoe en waar doet die kijker dat? Geef dat aan. Bijvoorbeeld: Verkrijgbaar in onze webshop (Met de naam van je webshop uiteraard en dit mag best groot te zien zijn.) Verkrijgbaar bij Bol.com of Amazon? Zet het erbij.
11. Zet je video op YouTube en geef het een goede titel. Wat is een goede titel? Een titel die matcht met waar mensen naar zoeken, de titel van jouw boek en jouw naam. Bij mijn boekentrailer: Fantasy boektrailer: Het Donkere Licht – Alexandra Schot. Genre- titel- naam. Schrijf je een romantische roman? Romantische roman: Titel – naam. Een spannend meesterwerk? Thriller roman: Titel – naam. Kijk zelf ook eens op YouTube en probeer boektrailers te vinden die in jouw genre zitten. Hoe zoek je die zelf? Welke trailertitels kom je dan tegen?
12. Post je video op al je sociale media, mail het naar bloggers en recensenten.

Je kunt jouw video al maken met YouTube zelf, Microsoft PowerPoint, of Adobe Express. Zelf werk ik met Canva. Er zijn vast nog meer mogelijkheden te vinden, maar deze zijn gratis en je kunt er duidelijke tutorials over vinden.

Maak ook een thumbnail voor je video: De afbeelding die je als eerste ziet als je zoekt op jouw video. Zorg dan ook dat die afbeelding jouw boek goed representeert!

Tot slot: